استفاده از طرحها و رنگ های شلوغ و غالب در اتاق های کوچک باید با احتیاط انجام شود. به جای انتخاب رومبلی هایی با طرح های درشت و رنگ های درخشان می توانیم از کوسن هایی با روکش طرحدار و یا رنگ های متضاد استفاده کنیم.
مبلمانی را که برای یک فضا انتخاب می کنید می بایست متناسب با مساحتی که مبلمان در آن قرار گیرد باشد.
مبلمان باید هماهنگ با کف پوش، دیوارپوش و پرده به کار رفته در آن محیط باشد.
مبلمان مورد استفاده باید در نقطه ای از فضا قرار بگیرد که دسترسی آن به آشپزخانه و تلویزیون راحت تر باشد .
سرویس نهارخوری که معمولا برای پذیرایی از مهمانان استفاده می شود از جهتی به دلیل سرو غذا باید نزدیک به آشپزخانه باشد و از جهتی به مبلمان نزدیک باشد که برای صرف غذا مسافت زیادی طی نشود.
اگر تفکیک فضایی نداشته باشیم و بخواهیم از یک فضا استفاده کاربردی داشته باشیم می توانیم با چیدمان خاص مبلمان دو فضا را از هم جدا کنیم.
بطور مثال وقتی که فضای نشیمن و پذیرایی در یک پلان هستند می توانید دو دسته مبل یکی برای مهمان و دیگری برای فضای نشیمن به صورت پشت به هم قرار دهید.
می توان با تزئینات متفاوت ویااستفاده از تابلو ،تغییر رنگ در دیوارها ،نورپردازی متفاوت،فضا را به فضا های دیگر ی تفکیک کرد.
نحوه قرارگیری مبلمان پذیرایی بهتر است به صورت دوّار یا مستطیلی باشد در صورت قرار دادن یک آباژور در زاویه بین مبل ها می توان بر ابهت فضا افزود. دقت کنید آباژور را از نوع بلند پایه انتخاب نمایید .
اتاق نشیمن محلی است که در تمام ساعات روز برای صرف غذا، پذیرایی میهمان های صمیمی، تماشای تلویزیون و... مورد استفاده قرار می گیرد. نحوه نورپردازی، احساس آرامش یا عدم احساس امنیت، شاد بودن یا دلگیر بودن را به حاضرین القاء می کند. همچنین می توان با نورپردازی مناسب، عیب و نقص محیط را پوشانید. البته با توجه به این که اتاق نشیمن در منزل محل تجمع خانواده است، نحوه نورپردازی نیز باید به صورتی باشد که آرامش به حاضران القاء شود.
یک روش بسیار مناسب برای نورپردازی یک اتاق، استفاده از نورهای غیرمستقیم است که مستقیماً روی صورت افراد و اشیاء سایه های تند ایجاد نکند. بدین ترتیب با استفاده از سایه های ملایم، گرمی و صمیمیت خاص به فضا حاکم می شود.
برای زیباتر شدن و تکمیل نورپردازی در اتاق، می توان علاوه بر لوسترها و لامپ های سقفی از چراغ های کوچک تزئینی برای آذین گوشه و کنار اتاق، با نورهای ملایم استفاده کرد.
اتاق خواب خصوصی ترین فضا در هر خانه است و از این رو در طراحی دکوراسیون و رنگ آن باید سلیقه و نیازهای شخصی صاحب آن را نیز در کنار اصول رنگ در دکوراسیون مد نظر داشت.
اما گذشته از سلیقه و موارد استفاده یک اتاق خواب باید همواره فضای آرامش بخش و راحت باشد که مکانی مناسب برای خواب و استراحت را فراهم می آورد.
هنگام طراحی رنگ یک اتاق خواب بهتر است از انتخاب رنگ های درخشان پرهیز کنیم چرا که ممکن است هنگام استراحت این رنگ های آزار دهنده به نظر برسند.
رنگهای سفید و کرم روشن در اتاق خواب سبب آرامش میشود. همچنین رنگ استخوانی برای دیوارها و قابهای چوبی کرم، تختخواب و عکسهای مناظر زیبا، به شما آرامش میدهد. اگر به اتاقتان کاغذدیواری میزنید، سعی کنید از کاغذ دیواریهای شلوغ استفاده نکنید، هرچه رنگ آرامتر باشد، آرامش شما در زمان خواب بیشتر خواهد بود.
اگر به دنبال اتاق خوابی با فضای گرم سنتی و اندکی تجملی هستید استفاده از رنگ های بکار رفته در صنایع دستی شرقی راه حلی مناسب برای دستیابی به چنین مکانی است.
رنگ های گرمی چون طلائی، نارنجی ها، قرمزهای پرمایه و آجری های بکار رفته در طرح های سنتی شرقی عاملی مهم در ایجاد نمایی با شکوه و گرم در یک دکوراسیون هستند. به هنگام شب آینههای اتاق خوابتان را با پارچهای روشن بپوشانید، چون هنگام خواب باید فضای آرامی حکم فرما باشد.
محل تخت خود را با دقت انتخاب کنید، به طوری که دید خوبی به طرف در داشته باشید و پشت سرتان به جای فضای باز یا پنجره، دیوار محکمی باشد.
براساس معنی مندرج در لغت نامه آکسفورد، دکوراسیون داخلی عبارت است از: «هماهنگ سازی طراحی شده برای به جلوه درآوردن رنگها، اثاثیه و سایر اشیاء در یک اتاق یا ساختمان به صورت هنرمندانه».
با این حساب همه ما هنگامی که خانه خود را تزئین و درباره بهترین چیدمان مبلمان منزلمان فکر میکنیم، نقش یک دکوراتور داخلی را بر عهده میگیریم. با اینهمه، دکوراسیون داخلی همانند سایر هنرها، دارای سبک و ریزهکاریهای متفاوتی است که براساس سلیقهها و نیازهای دوران، دستخوش تغییر میشوند.
آیا دکوراسیون داخلی حرفهای پرطرفدار است؟
برخلاف تصور عامه، تعداد دکوراتورهای داخلی بسیار بیشتر از آن است که همه تصور میکنند و حتی برخی از آنان در زمره مشاهیر دنیای امروز هستند، گرچه شاید به شهرت طراحان مد و یا هنرمندان دیگر رشتهها نباشند، اما با این وجود بسیاری از دکوراتورهای داخلی از راه طراحی درآمد بسیار بالایی نیز کسب میکنند. شاید دلیل اصلی ناشناخته ماندن آنها این باشد که در واقع طراحی داخلی از اواسط قرن بیستم به صورت مبحثی مطرح درآمد، گرچه قدمت آن بیش از نیم قرن است. به هر حال در دنیای امروز بیشتر تجربیات زندگی افراد در فضاهای بسته و داخلی به دست میآید. شاید ما اوقاتی را برای تفریح و هواخوری و فرار از زندگی بسته در فضای آزاد بگذرانیم، اما همین شادی فرار از محیط بسته، نشان دهنده کثرت اوقاتی است که در اتاقها سپری میکنیم. به همین دلیل دکوراسیون داخلی مناسب، بهترین راه حل برای بهبود وضعیت کاری، تحصیلی و زندگیمان میباشد.
تاریخچه دکوراسیون داخلی
آیا تاکنون از خود پرسیدهاید که پیشینه این هنر به چه زمانی باز میگردد؟
مطمئناً علاقه انسان به تزئین و آرایش محل زندگیاش امری تازه نیست حتی این احتمال وجود دارد که نقاشیهای دوران غارنشینی، سوای مسئله اطلاعرسانی، نقش تزئینی نیز داشتهاند.به هر روی، هنگامی که در سال 1922، هاوارد کارتر (Howard Carter)، باستان شناس بریتانیایی، مقبره توتنخامون (Tutankhamen) را گشود؛ نقاب طلای خالص، جواهرات ظریف و اشیاء تزئینی که در کنار جسد و در داخلمقبره قرار داده شده بود، بینشی وسیع درباره چگونگی زندگی مصریان و علاقه آنان به تزئینات و طراحی را در اختیار محققان گذاشت که به نوبه خود آغازگر جستجویی دنبالهدار و منجر به تجلی یافتن شکوه سبک اولیه مصری شد.حفاریهای اولیه نشان داد که حتی بینواترین خدمتکاران مصری هم، لوازم روزمره خانهشان را تزئین میکردهاند، امری که براساس استاندارهای فعلی در خور توجه است اینکه مصریان هرگز به راحتی رازهای خود را برملا نمیکردند، به همین روی مشخص نیست که دقیقاً علاقه و انگیزه آنان برای طراحی از کجا سرچشمه گرفته است.
فرضیهها و استدلالهای مستمری در این زمینه مطرح شده است. آنچه میدانیم این است که سبکهای آغازین طراحی از مصر نشأت گرفتهاند.
رومیها اساتید مسلم طراحی بودهاند و هنوز هم از بسیاری جهات، خصوصاً در زمینه طراحی کلاسیک، سرآمد طراحان جهانند. علاقه وافرشان به اشیاء زیبا و سبک آسایش طلبانهشان در آثار به جامانده کاملا قابل ملاحظه است. آنها علاقمند بودند تا ثروت و موقعیت اجتماعیشان را به نمایش بگذارند و به زندگی مجلل و سبک پر زرق و برق تمایل داشتند. به دلیل موفقیت آنان در زمینه طراحی داخلی، حتی با معیارهای نوین هم هنوز در زمره بهترینهای این هنر محسوب میشوند. میزان آسایش و نقاشیهای زیبای فضای داخلی خانههایشان که به صورت نقاشی دیواری و موزائیککاری کف جلوهنمایی میکرد، از شگفتآورترین موفقیتهای طراحی داخلی آن زمان بوده است. آنها با تمامی آراستگی و آذینی که میتوانستند متصور شوند مبلمان، میزهایی با پایههای پنجه مانند، صندلی، اثاثیه خاص و مبلمان راحتی را طراحی میکردند و میساختند. ضیافتها و شیوه زندگی مجلل مهمترین بخش هستیشان بود و از اینرو این امر را در آرایش خانههایشان متجلی میساختند.برخلاف رومیان، یونانیها در زمینه دکوراسیون داخلی چندان شهره نبودند و شهرت اصلیشان به خاطر سبک معماری فوقالعادهشان است که هنوز هم در شهر آتن قابل ملاحظه است.پس از سقوط امپراطوری روم و اشاعه مسیحیت، سبک سرد و صومعه مانندی بر دکوراسیون داخلی خانهها حکمفرما شد. شیوههای کلاسیک، آزادی طراحی، زیباییدوستی و تجملپرستی رومی جای خود را به تختههای تیره و خانههای بیتزئین دادند.
گرچه هنرمندان دوران گوتیک، سعر کردند تا حدی از این بیپیرایگی بکاهند، اما عملاً این سبک تا زمان ظهور رنسانس حکمفرما بود. با تولد دوباره آزادیهای هنری؛ زیبایی و تزئین، مجدداً به خانهها بازگشت. تعدد هنرمندان به نامی که پس از رنسانس با آنها روبرو میشویم، خود گواهی بر این امر است.
در ملل شرقی نیز علاقه به دکوراسیون داخلی زیبا کاملاً آشکار است. مبلمان و تزئینات چینی، فرشهای ایرانی، صدفکاریهای ژاپنی و مجسمهها و نقاشهای پر رنگ و لعاب هندی، همه نشان دهنده علاقه این ملل به زیباسازی فضای زندگیشان است. گرچه سبک دکوراسیون داخلی شرقی با شیوه غربی آن تفاوتهای بسیاری دارد.با این همه اگر علاقمندید تا به عنوان یک دکوراتور داخلی حرفهای به کار مشغول شوید، بهتر است پیش از هر کاری به مطالعه دقیق و کامل تاریخ هنر و معماری بپردازید تا کاملاً با انواع سبکها و شیوههای مرتبط با این حرفه آشنا شوید. بسیاری از طراحان داخلی سرشناس، سبکها و مبلمانهایی را به نام خود به جا گذاشتهاند. گرچه ساختمانها و فضای داخلی آنها باید سبک و شیوه زندگی زمان خود را منعکس کنند، اما این عمل بدون آگاهی از پیشینه آنها میسر نمیشود. بسیاری از طراحان داخلی با آمیختن چند سبک و حتی به کار بردن المانهای شرقی و غربی در مکانی واحد، فضایی را خلق میکنند که علاوه بر تنوع و زیبایی، آرامشی خاص را برای ساکنینش به ارمغان میآورد.
کلمه مبلمان از لغت فرانسوی Ameublement گرفته شده است که در فارسی حرف (A) اول آن حذف شده و معنای آن گسترده تر از آن چیزی است که به نظر می رسد. استفاده از لفظ مبلمان صرفا به جهت مبل ، صندلی ، میز و یا وسایلی که مرتبط با نشستن در یک فضا می باشد استفاده نمی شود بلکه شامل تمامی وسایل و تجهیزاتی می شود که ما به نحوی از آنها برای تجهیز فضای مورد نظر استفاده می کنیم تا نیازهای خود را مرتفع کنیم. این وسایل ممکن است کاربردی یا تریینی باشند ، بنابراین منظور ما از مبله کردن یک فضا مشخص می شود.
مبلمان از اصلی ترین عناصر تشکیل دهنده یک فضای معماری است که آن را قابل استفاده می کند و کاربری فضا را تعریف می کند. یک بنا می تواند از نظر معماری بسیار غنی بوده و طراحی آن کاملا اصولی و متناسب با استانداردها باشد اما انتخاب و چیدمان نامناسب مبلمان می تواند تمام ارزشهای آن را از بین ببرد.
به طور کلی مبلمان به دو بخش اصلی مبلمان اداری و مبلمان مسکونی تقسیم می شود که البته برخی فضاهای خاص مانند رستوران ، کافی شاپ ، آمفی تئاتر ، هتل و غیره نیز مبلمان مخصوص به خود را دارند.
در انتخاب مبلمان مناسب برای هر فضا دو فاکتور اساسی وجود دارد ؛ یکی سلیقه شخص و شرایط خاص فضا و دیگری اصول کلی که با توجه به کاربری آن فضا مشخص می شود و برای تمام کاربری های مشابه یکسان است.
۱) از نصب تابلوهای کوچک روی دیوارهای بزرگ اجتناب کنید. با این کار هم از ارزش اثر هنری کم میشود و هم دیوار خانه کوچک به نظر میرسد. تابلوهای هنری باید دوسوم پهنای دیوار را پوشش دهند تا بشود آنها را یک عنصر دکوراتیو به حساب آورد.
۲) اگر میخواهید دیوارهای اتاقتان مرتفع به نظر بیاید، از چندین تابلوی عمودی در کنار هم استفاده کنید. اگر دوست دارید دیوارهای اتاقتان پهن و طولانی به نظر آید، چندین تابلوی افقی را در کنار هم قرار دهید.
۳) قبل از انجام رنگآمیزی نهایی، از علاقهتان به رنگ مورد نظر مطمئن شوید. شاید بد نباشد که آن را در جای کوچکی امتحان کنید و زمانی که از شدت روشنی، تیرگی و یا درخشندگی رنگ اطمینان حاصل کردید آن را برای کل دیوارها به کار ببرید. بهتر است امتحان رنگ را در زیر همان نوری انجام دهید که بیشترین زمان را با آن سپری میکنید.
۴) نورها میتوانند روی رنگها تاثیر بگذارند. برای مثال، نورهای زرد مقداری گرما و زردی به رنگ اضافه میکنند. در مقابل، نورهای سفید، باعث اضافه شدن کمی رنگ آبی به دیگر رنگها میشوند.
۵) استفاده از تابلوهای نقاشی به هماهنگی و زیبایی خانه بسیار کمک میکند، ولی به هنگام نصب این تابلوها باید در نظر داشته باشید که در ارتفاعی بالاتر و یا پایینتر از حد تعریفشده قرار نگیرند. حد تعریفشده نصب تابلوها درحقیقت همان میانگین قد افراد بزرگسال خانواده است، یعنی در فاصلهای مابین ۱۵۸ تا ۱۷۰ سانتیمتر از کف زمین.
اگر قصد دارید مجموعهای از تابلوها را روی دیوار به نمایش گذارید، میتوانید این دامنه را به ۱۳۰ تا ۱۸۵ سانتیمتر گسترشدهید.
۳) قبل از انجام رنگآمیزی نهایی، از علاقهتان به رنگ مورد نظر مطمئن شوید. شاید بد نباشد که آن را در جای کوچکی امتحان کنید و زمانی که از شدت روشنی، تیرگی و یا درخشندگی رنگ اطمینان حاصل کردید آن را برای کل دیوارها به کار ببرید. بهتر است امتحان رنگ را در زیر همان نوری انجام دهید که بیشترین زمان را با آن سپری میکنید.
۴) نورها میتوانند روی رنگها تاثیر بگذارند. برای مثال، نورهای زرد مقداری گرما و زردی به رنگ اضافه میکنند. در مقابل، نورهای سفید، باعث اضافه شدن کمی رنگ آبی به دیگر رنگها میشوند.
۵) استفاده از تابلوهای نقاشی به هماهنگی و زیبایی خانه بسیار کمک میکند، ولی به هنگام نصب این تابلوها باید در نظر داشته باشید که در ارتفاعی بالاتر و یا پایینتر از حد تعریفشده قرار نگیرند. حد تعریفشده نصب تابلوها درحقیقت همان میانگین قد افراد بزرگسال خانواده است، یعنی در فاصلهای مابین ۱۵۸ تا ۱۷۰ سانتیمتر از کف زمین.
اگر قصد دارید مجموعهای از تابلوها را روی دیوار به نمایش گذارید، میتوانید این دامنه را به ۱۳۰ تا ۱۸۵ سانتیمتر گسترشدهید.
۶) اگر میخواهید اتاقها بزرگتر از حد واقعی به نظر برسند، از رنگهای روشن و درخشنده استفاده کنید. برعکس، اگر فضای وسیعی در اختیار دارید و میخواهید که کوچکتر به نظر برسد از رنگ های تیره استفاده نمایید .
طراحی داخلی (Interior Design) که به عنوان یک حرفه، یک هنر و یک صنعت در دنیا شناخته شده، بهینه سازی فضاهای داخلی ساختمانها به منظور انجام فعالیتهای روزمره یعنی زندگی و کار است. بخش اعظم عمر ما در فضاهای داخلی بناها سپری میشود. این فضاها محیطی را ایجاد میکنند که پاسخگوی نیازهای اساسی ما نظیر نیاز به سرپناه بوده و بسیاری از فعالیتهای ما در آن صورت میگیرد.
همچنین آنچه به یک بنا روح میبخشد، فضای داخلی آن است. بنابراین میتوان گفت کیفیت فضای داخلی از یک طرف تأثیر مستقیمی بر نحوه انجام فعالیتهای ما در آن دارد و از طرف دیگر نگرش، احوال و شخصیت ما را تحت تأثیر قرار میدهد. بر این اساس، هدف طراحی داخلی، بهبود عملکرد فیزیکی و روانی فضا برای راحتسازی زندگی در آن است. فضای معماری بدون طراحی داخلی یا اصلاً قابل استفاده نیست و یا در صورت قابل استفاده بودن، کارآیی لازم و بهینه را نخواهد داشت.