وصله کردن آرماتور به روش وصله پوششی، به یک روش سنتی برای اتصال میلگردها تبدیل شده است که دلیل اصلی انتخاب این نوع وصله باور غلط رایجی است، مبنی بر اینکه اتصال اورلب اتصالی است “بدون هزینه”.
در این نوشته دلایلی در رد این باور غلط و لزوم خداحافظی با اورلب ارائه شده است :
- اتصال پوششی چیست ؟
اتصال پوششی اتصالی است که نیازمند همپوشانی دو آرماتور موازی است.
نیرو برای انتقال در این نوع اتصال از مرز بین بتن و فولاد بهره می‌برد. نیرو از یک میلگرد به بتن منتقل شده و سپس از بتن به میلگرد دیگر منتقل می‌شود.
این انتقال نیرو کاملا به بتن اطراف میلگردها بستگی دارد و عملا پایستگی اتصال به پایستگی بتن اطراف آن وابسته است.
- انتخاب جانشین برای وصله پوششی:
با ادامه تحقیقات، افزایش توقعات در طراحی‌های جدید ساختمانهای بتنی، مصالح جدید، طراحی سازه‌های ترکیبی بتنی و فولادی و تغییرات دیگر در صنعت ساختمان سازی نیاز به جانشینی مناسب برای وصله پوششی را بیش از پیش آشکار ساخت.
از نقطه نظر عملکرد، وصله پوششی برای آرماتور با سایز 20 و 25 برای فولاد با تنش تسلیم 3000kg/cm2 مناسب عمل می‌کند. در گذشته ساختمان بتنی با 15 طبقه، ساختمان بلند مرتبه در نظر گرفته میشد، اما امروزه ساختمانهای با تعداد طبقات بیش از15 طبقه به طور فزاینده در حال رواج است. امروزه ساختمانهای بلند مرتبه در سرتاسر دنیا با ارتفاع حتی بیش از چند صد متر ساخته شده و همچنان در حال طراحی و ساخت است.
- ایا اورلب ( وصله پوششی) روش مطمئنی است؟
-افزایش تنش تسلیم، طول اورلپ بیشتری طلب می کند.
-اورلپ (وصله پوششی) کارایی سیکلی ضعیف دارد
-نیاز به میلگرد اضافی جهت جلوگیری از هم پاشیدگی بتن دارد
-استحکام گیری اورلپ (وصله پوششی) از طریق اثر متقابل با بتن
- مشکل اورلب در آرماتورسایز بالا:
بند ACI R21.3.2.3 گویای این مطلب است که وصله‌های پوششی تحت بارهای متناوب و دوره‌ای (Cyclic) در محدوده الاستیک قابل اعتماد نیستند، که این عدم اعتماد در وصله‌های پوششی با آرماتورهای سایز بالا همچون آرماتور 25، 28، 32 و 36 به مقدار زیادی افزایش می‌یابد. این در حالی است که این آرماتورها المان‌های اصلی سازه بتنی هستند و هرگونه شک و تردید در مورد کارایی این اعضا نگرانی شدیدی را برای مهندسین و کاربران ایجاد می‌کند.
- هزینه های پنهان با اورلب :
-افزایش قطر میلگرد، افزایش طول اورلپ (وصله پوششی) را به همراه دارد.
-استفاده از بتن با مقاومت پایین، افزایش طول اورلپ (وصله پوششی) را به همراه دارد.
-میلگردهای دارای پوشش ضدخوردگی گران هستند و بعضاً طول های زیادی از آن ها مورد نیاز است.
-اورلپ (وصله پوششی) دارای معایبی از جمله زمان زیاد انجام محاسبات، احتمال انجام اشتباه در محاسبات و بیش ازحد نیاز برآورد کردن می باشد.
- رابطه اورلب با کاوربتن:
-از آنجایی که اتصال اورلپ، دوام و پایداری خود را از پوشش بتن اطراف خود دارد، از بین رفتن کاور بتن منجر به شکست اتصال اورلپ خواهد شد.
-یکی دیگر از معایب وصله پوششی این است که عملکرد این وصله‌ها در برابر بارهای دوره‌ای(Cyclic Loads) در محدوده غیرخطی به شدت ضعیف است.
-در مناطق مرطوب ساحلی و یا در مناطق سرد برفی خوردگی میلگردها می‌تواند موجب لایه‌لایه شدن و از بین رفتن کاور بتن شود.
بدون پوشش بتنی اتصال اورلپ بی‌اثر و مسیر انتقال بار شکسته شده است.
- نتیجه گیری :
بنابراین اتصال اورلپ از نظر سازه‌ای نمی‌تواند قابل اعتماد باشد و از طرف دیگر شرایط طراحی را نیز محدود می‌کند.بنابراین استفاده از روشهای جایگزین همچون وصله مکانیکی یا فورجینگ ، به جای اتصال اورلپ باید مورد استفاده قرار بگیرد .
